zaterdag 26 januari 2013

Afrikaans voetbal


In Afrika zet je geen twee stappen zonder een voetbaltruitje te spotten. Hier in Ethiopië kom je ze iets minder tegen vind ik en toch is voetbal overal. Kinderen spelen met een sok volgepropt met plastiek zakjes. Op zondag zijn er competities, zoals de match tussen de flikken en de hoteluitbaters die ik zag op een zandveld maar in een prachtig bergdecor. De mannen volgen hier vooral de Premier League. Als ze horen dat ik Belg ben, duikt Thomas Vermaelen soms in het gesprek op. Ik probeer dan altijd mijn favoriet Vincent Kompany in the picture te zetten, maar de rivalen van Manchester United zijn hier meer geliefd dat zijn Manchester City.

Zaterdag 19 januari zag ik op een piepkleine tv in een restaurant in Gondar eerder toevallig de openingsceremonie van de Africa Cup of Nations. Zuid-Afrika is gastland en stilletjes aan werd dat het gespreksonderwerp. Het Ethiopische team doet voor het eerst in meer dan dertig (ja 30!) jaar weer mee. Het gelijkspel tegen Zambia werd deze week dan ook uitgebreid gevierd. De Walya Antelope (de bijnaam van de Ethiopische nationale ploeg) keek meteen vol vertrouwen naar de match tegen Burkina Faso.

En daar werd het voor mij een moeilijke keuze. Mijn geliefde Burkina Faso tegen mijn huidige heerlijke verblijfplaats… Ik ben voor de eerste liefde gegaan omdat toch iemand hier voor hen moet supporteren?! Op het centrale plein in Gondar staat een groot scherm en veel volk. Maar na de nationale hymnes kleurt het scherm zwart en zoeken we een café waar we op mini-scherm naar de match kijken.

Redelijk in het begin van de match een kans voor Ethiopië, los op de rechter paal. Dit wordt spannend en dit geeft hoop voor mijn gastland! Maar dan gaat er een bal in doel aan de overkant… het is muisstil, iedereen met verstomming geslagen. De vlag van de lijnrechter gaat omhoog, een enorm gejuich en applaus stijgt op: doelpunt afgekeurd. En weer is daar de Ethiopische hoop.

"Burkina Faso speelt op kracht, niet op techniek" wordt er rond mij gezegd. Als mannen zoiets zeggen, dan ruik ik dat ze schrik hebben voor verlies. Burkina speelt naar mijn mening gewoon goed en aan de zijlijn staat een landgenoot want hun bondscoach is Paul Put.

Het scherm valt weer uit, de nationale tv toont zwart beeld. Dus luisteren een paar mensen naar de radio op hun gsm. Het blijft in die 10 minuten nul - nul. En dan is er terug beeld. Op tijd om het eerste échte doelpunt te zien… voor Burkina Faso. Ik juich, als eenzame Burkina-supporter.

Bij die 1-0 aan de rust krijg ik een “fuck you” en een “fuck Burkina Faso” naar men hoofd geslingerd… hard spelletje dat voetbal. De onverdraagzame supporters verlaten het café, ik kan dus zonder ingehouden emotie aan de tweede helft beginnen.

En het wordt alleen maar spannender. De Burkinese doelman haalt een bal uit de lucht buiten zijn keepersvak: rode kaart voor de doelman én vrije trap voor de Ethiopiërs. Spanning! Iedereen rondom mij doet schietgebedjes. Ze helpen niet want de invallende keeper van Burkina behoudt zijn cool en houdt de bal uit zijn netten. Ik klap. En oei, alleen ik klap.

Dan scoort Burkina een tweede keer. Worldgoal hoor ik de commentaarstem zeggen tussen de verontwaardigde vloeken in het Amhaars. Na die 2de goal loopt het café half leeg. Zo steun je jouw team niet hé?

Goal nummer 3 en 4 volgen. Ik stel me de uitgelaten sfeer in Ouaga voor en beeld me in hoe mijn Burkinese vrienden nu dansen en Brakina drinken. ’t Is altijd leuker om in het kamp van de winnaar te vertoeven. Maar ik zit hier bij de verliezers en dus deel ik schouderklopjes uit. Geen tranen zoals de supporters op het scherm, wel grote verontwaardiging.

“This is a realitycheck for the Ethiopians” zegt de Britse commentator. 4-0 “it’s a shame” concluderen de 6 resterende Ethiopiërs in het café. Op straat geen uitgelaten sfeer zoals bij het begin van de match. Toen was alles nog mogelijk en toen werd er getoeterd en gezongen alsof de Africacup al binnen was.

“It’s just a game.” De woorden van de nachtwaker klinken niet overtuigend. Ik voel dat de 4-0 hem pijn doet. Ik kan hem slechts een goeie nacht toewensen en weet dat er morgen ongetwijfeld veel analyses volgen. Want ja, ook dat hoort bij the game. 




vrijdag 25 januari 2013

50 dollar to visit Lalibela



The churches-administration of Lalibela changed the entrance fee recently. Now a tourist pay 50 USD to see the rock hewn churches. Before January 9th it was 350 Ethiopian Birr or less than 20 USD.

I spoke with 2 young tourists from Holland and with Mekonen Gebremeskal who was in this case the spokesman from Lalibela Churches.

The report is a short illustration of the discussion going on in Lalibela. In town many people talk about the introduction of this 50 USD entrance fee. There were several discussions between Church, guides, hotels and the Lalibela citycouncil.

To be continued...

dinsdag 22 januari 2013

Timkat

Afgelopen weekend was ik op een festival! Geen Couleur Café of Pukkelpop, wel een religieus festival: Timkat. De doop van Jezus wordt gevierd. Overal in Ethiopië vieren de Orthodoxen feest maar het kleurrijkste Timkatfestival is in Gondar.

Fasilades bad kan je beschouwen als het festivalterrein. Koning Fasilades bouwde in de 17de eeuw een kasteel in Gondar en iets verder "het zwembad" voor de koninklijke familie. Jaarlijks verzamelen hier duizenden gelovigen voor het Timkatfestival.

 Het water wordt gezegend door de priesters op de vooravond van Timkat.

 Geen muziekfestival dus maar wel veel muziek en zang!

Vanuit twaalf kerken vertrekt een stoet met op kop de Ark van het Verbond onder een kleurrijke paraplu.
Als de avond valt, komen de stoeten aan bij het bad van Fasilades. Kaarsjes gaan aan, liedjes worden nog luider gezongen.
Voor sommigen is het dan een korte koude nacht. Want duizenden gelovigen kamperen rond het water en rond de Arken. Anderen komen 's ochtends voor het opkomen van de zon terug in het wit gekleed.
Iedereen is 's ochtends ingetogen, iedereen bidt. Maar iedereen kijkt ook uit naar het moment dat ze met Holy Water besprenkeld worden of dat ze erin mogen springen!
En niemand ontsnapt aan de kwak water in z'n gezicht. Iedereen wil niet liever.
Net als de priester zegening uitspreekt is er een allesoverstemmend gerommel. Er vliegt een helikopter boven Gondar. Zeer storend, maar misschien wel zeer mooie foto's? Moest je ze ergens zien verschijnen, laat het me weten!
Dan duiken honderden mensen het water in. Velen om zich onder te dompelen in het gezegende water, nog meer mensen duiken erin om zich te amuseren.


In de namiddag keren gekleurde stoeten terug naar de kerken. Nog meer zang, nog veel meer dans en nog meer volk.
's Avonds zitten de bars vol en is het voor de meeste gelovigen weer een korte nacht maar dan eerder een hete dan een koude...

zaterdag 12 januari 2013

Addis


De hoofdstad van Ethiopië is Addis Ababa of kortweg Addis. Zoals je dat wel vaker hoort in Afrika, bijvoorbeeld Kin voor Kinshasa in Congo of Ouagadougou in Burkina Faso wordt Ouaga. In Ethiopië dus Addis voor Addis Ababa en dat betekent ‘nieuwe bloem’ in het Amhaars. 
Sinds een week betekent Addis voor mij veel meer dan de hoofdstad van Ethiopië. Want Addis blijkt hier ook een vrouwennaam te zijn.
“My sister is coming”, “tomorrow you will meet Addis”… haar komst was meermaals aangekondigd. Vlak voor Kerstmis zouden Addis en haar jongere broer Thomas aankomen om met de familie in Lalibela te vieren. ’t Is ontroerend om te zien hoe de twee na een paar maanden van huis letterlijk in de armen gesloten worden.
Addis is 22, ze studeerde in Nazret en werkt er nu bij de Ethiopian Commercial Bank. Om zo te kunnen sparen om nadien verder te studeren. Aan het aantal telefoontjes van haar collega’s te zien, lijkt het dat ze ver weg van huis minstens even populair is als in Lalibela.
 Thomas is de 14-jarige broer die bij Addis woont. Een puber eerste klas. Toffe en schattige kerel maar bij momenten zo irritant. Niet evident om hem als zus in de pas te houden en hem te laten concentreren op zijn schoolwerk. De twee zijn niet alleen aangekomen bij de familie. Ze hebben een onbekende vrouw bij. Iemand uit de stad Addis die de vrouw Addis op de bus ontmoette. Ze wordt “my guest” genoemd. ’t Is een van de vele pelgrims die Orthodox Kerstfeest in Lalibela wil vieren. Omdat ze niemand kent, is ze welkom in de familie voor een bed, een douche, eten en veel koffie. Ik kan me niet inbeelden dat ik iemand op de metro ontmoet en hem of haar mijn huis aanbied. Maar hier is het een soort liefdadigheid en ook een evidentie tijdens deze Holy Week van Christmas.
Met Addis en haar familie ga ik naar de Kerstviering rond de rotskerken van Lalibela. Duizenden mensen troepen hier samen bij het opkomen van de zon, getooid in het wit als respect voor God. Zij ziet er met haar witte voile bijzonder elegant uit, ik iets minder… Melkam Gena! Merry Christmas! Zij bidt vol overgave en is duidelijk gelukkig dat ze Kerstmis in Lalibela mag vieren. Dat is extra bijzonder omdat het ook de geboortedag van King Lalibela is. De man die de elf kerken uit rotsen liet houwen. De bekendste is Saint George, de kerk in de vorm van een kruis.
 ’t Is een schone madam die Addis, vanbuiten én vanbinnen. Ze troont me mee naar de kerken en naar koffieceremonies. We gaan samen pinten drinken en samen dansen. Én ’t is een fiere vrouw dus voor de obligatoire fotoshoots maak ik graag tijd.












Sora is de traditionele Amhaarse dans. Schouders en nek doen vooral het ritmische werk. ’t Ziet er voor mij aan de ene kant grappig maar aan de andere kant bijzonder sensueel uit. En als je uitgenodigd wordt om mee te dansen, is er ook het besef hoe moeilijk die Sora te dansen is. Addis is een natuurtalent, applaus van op alle banken in de Tej House als zij op de dansvloer staat. 
Sinds vanochtend is het stiller in huis en smaakt de koffie iets bitterder dan de voorbije dagen. Het vertrek van Addis en Thomas laat zich snel voelen…
Ik ga zeker nog naar Addis, naar de hoofdstad én naar de vrouw. 



zaterdag 5 januari 2013

Van stressstatus naar modus relax

Een St. George Beer bij zonsondergang in een berglandschap met zingende Lalibela-priesters als soundtrack. Waaaheerlijk.

Mega contrast met donderdagochtend...
Het giet super hard in Merksem, het moment van mijn afscheid. "Waar ga je naartoe?" vraagt een nieuwsgierige tramreiziger op tram 3 richting Antwerpen Centraal. De grote rugzak (die dankzij de hulp van De Moe op het laatste nippertje nog goed ingeladen is) trekt aandacht. "Oei, Ethiopië..."


Ik vertrek van bij mijn ouders omdat mijn appartement in Brussel verhuurd werd. Al zorgde dat voor de nodige miserie en vond ik samen met De Va op het laatste nippertje toch nog een vriendelijke Nederlandse dame die tijdelijk in Jette komt wonen. Op de trein sms ik dat nieuws naar mijn broers. Blijkt één van hen ook op die trein te zitten! Kort afscheid want hij stapt af ik Mechelen, ik rijd door naar Brussels Airport. Tot we in de spoorwegtunnel, die fameuze diabolo, plots stilvallen... een panne waardoor we zelfs even in het pikdonker zitten. Ik verzin al allerlei scenario's om toch nog door de check-in te geraken want dit zou lang kunnen duren zegt de conductrice. Maar ik kom met net geen uur vertraging dan toch op tijd aan.

Met EgyptAir vlieg ik via Caïro, daar hoor ik Stromae als ringtone en het Afghanistanverhaal van een Amerikaan. Maar ik reis nog verder en mag hoog in de lucht tussen Caïro en Addis Ababa een pakje open doen.

Zalig grappige kaartjes vol lieve woorden van een heerlijke bende vrienden. Alleen al voor de tientallen  gelukwensen, kan ik het aanraden om eens 4 maanden weg te gaan!
In Addis Ababa wandel ik eenzaam in de nacht van Terminal 2 naar Terminal 1 om daar op een ligstoel nog een dutje te doen voor de laatste maar meest spectaculaire vlucht: die naar Lalibela. Bergen, bergen, bergen,...

Bekomen van de vluchten doe ik in de zon en meteen net iets te lang. De eerste injera smaakt, de eerste indrukken zijn herkenbaar en beloven veel schoons.

De haan en een mekkerende geit maken me wakker. Ik logeer bij het gezin Arage in Lalibela en de gastvrijheid is hier grenzeloos. Als ontbijt krijg ik injera klaargemaakt door Bezawit.

Terwijl Zemed popcorn voor bij de koffieceremonie maakt. Het is dan nog geen 8u30 dus het traditionele bier laat ik aan me voorbij gaan.

Met Desale, de 16jarige neef van de familie, ga ik naar de wekelijkse markt in Lalibela. Te voet door het berglandschap, net zoals alle verkopers en kopers met hun kuddes.
Vee, tef, granen, honing, kleren, groenten, fruit, alles wordt verkocht in het stof. Omdat we twee dagen voor Koptisch Kerstfeest zijn is het extra druk. Het gedempte geroezemoes van onderhandelen, kopen en verkopen, wordt plots chaotisch als de mensenzee gillend uit elkaar gaat. Er blijkt een stier losgebroken te zijn. Ik spring achter een verkoper en zie het beest, dat duidelijk dikker is dan de andere dieren, voorbij lopen.

De rest van de dag vul ik met lezen en dutten en nu met een pintje bij zonsondergang.
Leutenachen! Cheers! Schol!

donderdag 3 januari 2013

Tot binnenkort

Gelukkig nieuwjaar! Beste wensen! En... tot binnenkort! Dat was zowat mijn standaardafscheid de afgelopen dagen.

Binnenkort moest hier geïnterpreteerd worden als "tot binnen 4 maanden" maar moest voor mij klinken als "4 maanden, zo lang is dat nu ook weer niet". Want ik heb dan misschien het lef om wat langer onbekend terrein te verkennen, maar toch denk ik dju zoveel toffe dingen die ik zal missen tot begin mei. Je gaat niets missen, zei een vriendin, wij zullen Ethiopië missen.


Het plan? Veel lezen en veel rondreizen.


En vooral ook veel babbelen en veel luisteren.


Veel luister- en leesplezier op mijn blog. En tot binnenkort!